Kennis delen

De afgelopen jaren heeft het programma Herstel Dichtbij een schat aan kennisproducten opgeleverd. Op deze pagina vind je alles bij elkaar. Daarnaast hebben alle betrokkenen tijdens deze bijzondere samenwerking enorm veel kennis en ervaring met elkaar gedeeld. Daar zijn we trots op. Dat versterkt onze beweging.

Alle verhalen in één bundel

Wil je meer lezen over de 30 deelnemende zelfregie en herstelorganisaties? Wie ze zijn? En wat ze doen? Lees dan hier de verhalenbundel die Oranje Fonds en MIND hebben samengesteld.

Filmpjes over Herstel Dichtbij

Hieronder vind je een aantal mooie filmpjes over het programma Herstel Dichtbij. Aan het woord komen Katinka Hellweg (MIND), Mirjam Lammers (Oranje Fonds) en Sonja Visser (NVZH). Zij vertellen over de waarde van Herstel Dichtbij. En je hoort en ziet welke betekenis het programma heeft voor zelfregie en herstelorganisaties in heel Nederland.

Podcasts

Tijdens het driejarige programma Herstel Dichtbij maakte stichting Out of the Box TV twee podcasts. Je kunt ze beluisteren via de buttons hieronder.

Eindproducten van de actieonderzoeksgroepen en expertteams

Een zelfregie en herstelorganisatie starten, waar begin je?

Wil je een zelfregie en herstelorganisatie starten? Of ben je net begonnen? In dit document vatten we de belangrijkste informatie samen die van belang kan zijn. We geven antwoord op vragen als: Wat is een zelfregie en herstelorganisatie eigenlijk? Welke initiatieven zijn er al in de regio? Hoe geef je een initiatief concreet vorm? En hoe laat je aan (potentiële) financiers zien wat je doet of wilt doen?

⇒ Je vindt hier de belangrijkste informatie en alle links naar passende achtergrondinformatie

Tips & tricks voor IZA-tafels en andere strategische overleggen

De zelfregie en herstelbeweging is in opkomst. Ons verhaal wordt steeds meer gehoord en er ontstaat ruimte voor verdere groei van de beweging als geheel en onze organisaties afzonderlijk. Maar dat is geen vanzelfsprekendheid. Er zijn kapers op de kust. Middelen zijn nog niet verdeeld. En we worden nog niet altijd gezien of behandeld als volwaardige gesprekspartner. Daarom hebben we tien tips & tricks verzameld die je kunt gebruiken om zoveel mogelijk resultaat voor de beweging en je initiatief te behalen aan IZA-tafels en andere strategische overleggen.

⇒ Hier lees je de Tips & Tricks voor IZA-tafels en andere strategische overleggen

Position paper zelfregie en herstelorganisaties

Stel je wilt aan een belangrijke stakeholder uitleggen wat zelfregie en herstel is. En wat de toegevoegde waarde is van een zelfregie en herstelorganisatie in jouw gemeente. Gebruik dan onze position paper als basis. Hier lees je kort en krachtig waar we voor staan. Aangevuld met een aantal casussen.

⇒ Download de position paper

Rollen en functies in zelfregie en herstelorganisaties

Zelfregie en herstelorganisaties worden gedragen en vormgegeven door de mensen die er komen als bezoeker, deelnemer, gast, vrijwilliger en medewerker. Mensen kunnen zich zowel in rollen als ook in functie bij een zelfregie en herstelorganisatie ontwikkelen. De bezoeker vandaag kan de medewerker van morgen zijn. Daarvoor is het niet alleen van belang dat je bepaalde taken kunt uitvoeren en verantwoordelijkheden kunt dragen, maar ook dat je de waarden van zelfregie- en herstelorganisaties verinnerlijkt. We beschrijven hier vijf rollen: Mooi mens, Meekleurder, Inkleurder, Voorlever en Toonzetter.

⇒ Hier lees je alles over rollen en functies in zelfregie en herstelorganisaties

Geleerde lessen uit de inspiratiebijeenkomsten

In 2023 en 2024 zijn er drie inspiratiebijeenkomsten georganiseerd, in Doetinchem bij de Stadskamer, in Leeuwarden bij Stjoer en in Zwolle bij Focus. Het doel van deze bijeenkomsten was om gemeenten en organisaties binnen het sociaal domein / ggz te informeren en te inspireren over nut en noodzaak van zelfregie- en herstelorganisaties.

⇒ Hier lees je over de geleerde lessen en op te vragen materiaal

Opschalen van Herstel Dichtbij door ‘cultuurinjecties’

Zelfregie en herstel voor iedereen dichtbij mogelijk maken vraagt om opschaling. Daarom deden we een jaar lang actiegericht onderzoek naar hoe we dat eigenlijk doen, opschalen als zelfregie- en herstelorganisaties. Om te groeien en nieuwe initiatieven kansen te geven zijn er om te beginnen lokale ‘cultuurinjecties’ nodig. We zijn gekomen tot een aantal algemene vuistregels voor lokale cultuurinjecties. Die delen we graag met je.

⇒ Lees hier over zeven cultuurinjecties om lokaal ruimte te maken voor zelfregie- en herstelorganisaties

⇒ Dit zijn de belangrijkste elementen om lokaal ruimte te creëren

Verantwoording en registratie

Eén van de actieonderzoeksgroepen en expertteams heeft onderzoek gedaan naar de Verantwoording en registratie van zelfregie en herstelorganisaties aan gemeenten. De reacties op hun enquête delen we graag te inspiratie.

⇒ Lees hier de reacties enquête verantwoording gemeente

Eindproducten van de deelnemende organisaties

Training Leren Faciliteren

Vriendendiensten heeft in het kader van het programma Herstel Dichtbij de training ‘Leren Faciliteren’ ontwikkeld. Zij willen dat meer mensen kunnen werken aan hun herstel. Daarvoor zijn herstelcursussen en lotgenotengroepen heel belangrijk. De vraag hiernaar neemt toe, maar helaas zijn er niet genoeg mensen beschikbaar. Daarom trainen zij facilitators. Dat zijn mensen die al een aantal herstelcursussen hebben gevolgd en toe zijn aan een volgende fase: zelf de rol vervullen van (vrijwillige of betaalde) facilitator voor herstelcursussen en lotgenotengroepen. Hiervoor ontwikkelde Vriendendiensten de training Leren Faciliteren, bestaande uit twee onderdelen: het handboek voor trainers en het werkboek voor deelnemers. De training is vanaf begin volgend jaar beschikbaar. Ben je geïnteresseerd? Neem dan contact op met Vriendendiensten via zelfregie@vriendendienstendeventer.nl.

⇒ Neem alvast een kijkje in het inkijkexemplaar van het handboek

Handboeken van TEAM ED

Binnen het programma Herstel Dichtbij heeft TEAM ED de mogelijkheid gehad om de werkwijze van De Vliegende Brigade en EDplaatsen, die al meerdere jaren succesvol actief zijn in de gemeente Amsterdam, Amstelveen en Hoofddorp, te beschrijven. Hier zijn drie handboeken uit voortgekomen:

  • Handboek Vliegende Brigade voor ervaringsdeskundigen
  • Handboek EDplaats voor ervaringsdeskundigen
  • Handboek Vliegende Brigade en EDplaatsen voor coördinatoren

⇒ Hier lees je meer informatie over de handboeken

Leergang Ervaringsdeskundigheid Focus (L.E.F.)

L.E.F. is een leergemeenschap die ruimte schept om de eigen ervaringsdeskundigheid te onderzoeken, bedoeld binnen een context van zelfregie, herstel en participatie. Het is een kans voor deelnemers en begeleiders om die stappen te zetten in ontwikkeling die er voor hen zelf toe doen of als oriëntatie op de beroepsmatige ervaringsdeskundigheid. Binnen de leergang zijn er drie lijnen die met elkaar samen hangen: praktijk, kennis en persoonlijke professionele ontwikkeling.

⇒ Lees hier wat Leergang Ervaringsdeskundigheid Focus (L.E.F.) voor jouw zelfregie en herstelorganisatie kan betekenen.

Uitgebreid herstelaanbod en magazine ECHT

In het kader van het programma Herstel Dichtbij heeft De Stadskamer haar herstelaanbod uitgebreid, samen met netwerkpartners. Wat dat oplevert voor deelnemers en bezoekers, dat lees je in het magazine ECHT.

⇒ Hier lees je de eerste uitgave van magazine ECHT

Trainingen en steungroepen Nexus

In het kader van het programma Herstel Dichtbij heeft Nexus werkboeken en draaiboeken voor een aantal trainingen en steungroepen kunnen ontwikkelen. Het gaat om:

  • Mindfulness inzetten bij Herstel
  • Steungroep Rouw en verlies
  • Zingeving

⇒ Hier lees je meer over de Trainingen en steungroepen van Nexus

Wijkgerichte inzet van ervaringsdeskundigen

In het kader van het programma Herstel Dichtbij heeft Het Kiemuur een blauwdruk ontwikkeld. Deze blauwdruk beschrijft de wijze waarop in de regio Hart van Brabant wijkgerichte inzet van ervaringsdeskundigen wordt gerealiseerd op meerdere momenten en plekken in de week. Het geeft inzicht in de visie en inhoud, de kwaliteit en duurzaamheid en het praktisch organiseren van Het Kiemuur.

⇒ Hier lees je meer over de blauwdruk Wijkgerichte inzet van ervaringsdeskundigen

Een terugblik op peerontmoetingen

Stichting PeerSupportProjecten wilde in de drie jaar dat ze zouden deelnemen met het programma Herstel Dichtbij een basis leggen voor vaste activiteiten om vervolgens ruimte te bieden aan andere projecten. Dankzij verschillende methodes, die onze PeerSupportFacilitators in kunnen zetten tijdens de activiteiten, gaven wij invulling aan hoe wij PeerSupport zien en ervaren. De mensen konden vooral bij ons een luisterend oor en een schouder vinden.

⇒ Hier lees je de terugblik van Peer Support Projecten

Reflecties

20 observaties over startende zelfregie en herstelinitiatieven

Thijs van den Enden heeft de afgelopen jaren enorm veel zelfregie en herstelorganisaties bezocht. Groot, klein, in een stad, een dorp of op een industrieterrein, net begonnen of al jaren actief. Als actieonderzoeker bij Instituut voor Publieke Waarden hoort en ziet Thijs van alles. Zijn observaties heeft hij gebundeld en zijn terug te lezen in één document.

⇒ Hier lees je de reflectie 20 observaties over startende zelfregie en herstelinitiatieven

Wat is Herstel Dichtbij?

Herstel Dichtbij is een driejarig programma van Oranje Fonds en MIND. Zij werkten nauw samen met de Nederlandse Vereniging voor Zelfregie en Herstel (NVZH) en het Instituut voor Publieke Waarden (IPW). Aan dit programma namen 30 zelfregie en herstelorganisaties deel. Ieder jaar werd er een Leergang Maatschappelijk Ondernemen gegeven en daarnaast waren actieonderzoeksgroepen en expertgroepen kennis en expertise aan het verzamelen in de Leergang Versteken van de Beweging. Die opgedane kennis deelden we tijdens de jaarlijkse kennisdag voor alle deelnemers.

We leren je graag kennen

We nodigen je dan ook uit om contact op te nemen met de betreffende organisatie als je meer wilt weten over een product. En ben je een zelfregie en herstelorganisatie, maar nog geen lid van onze vereniging?

⇒ Neem contact op, dan gaan we graag met je in gesprek.

 

© Headerfoto door Patrick van Katwijk | Koninklijk Huis fotograaf